۱۲ کتابی که باید خوند.

من کتابای زیادی تو سال ۱۴۰۳ نخوندم طبق آمار گودریدز کلا ۱۶ تا کتاب خوندم اما شانس آوردم و از بین این ۱۶ تا کتاب دوازده تاش خوب بود، دوازده تایی که تو این ویدیو می خوام معرفیشون کنم، بعضی از این کتاب‌ها رو مفصل در ویدیویی جداگونه بررسی کردم و بعضیاش هم قراره در ادامه ویدیو بشن.

من تو ویدیوی پارسال کتابا رو به داستانی و غیرداستانی تقسیم کردم اما ایندفه میخوام کتابا رو برحسب اهمیتشون یعنی کتابایی که خیلی ازشون خوشم اومده معرفی کنم. زرنگم هستم اونایی که خیلی خوبن رو میذارم آخر ویدیو که مجبور شین تا ته ویدیو ببینین. اما انقدرها هم نامرد نیستم تو کپشن ویدیو میتونید لینک پرش به هر کتاب رو پیدا کنید. اما قبل از هر چیز سابسکرایب کانال فراموش نشه. در ضمن اگه دوست داشتین مشترک کانال بشین و از ما حمایت کنین که یوتیوب بهش میگه ممبرشیپ لینک عضویت در کپشن ویدیو هست. حمایت‌های شما باعث دلگرمی ماست تا بهتر و بیشتر ویدیو و پادکست بسازیم.

۱۲-آنومالی

اولین کتاب رمانیه به اسم آنومالی یا ناهنجاری نوشته اروه لوتلیه که تا اونجا که من دیدم پنج تا ترجمه ازش در بازار موجوده، من ترجمه خانم ابراهیمیان از نشر نو رو خوندم. رمان آنومالی یه رمان در جنبش ادبی اولیپوئه، اولیپو هم کوتاه شده فرانسوی کارگاه ادبیات بالقوه اس. این رمان در سال ۲۰۲۰ منتشر شد و یک سال بعد فروشش از یک میلیون نسخه گذشت، به ۴۵ زبان ترجمه شده و جایزه گنکور رو هم در سال ۲۰۲۰ برده.

داستان از این قراره که یه پرواز عادی از پاریس به نیویورک توی یه طوفان شدید گیر می‌افته. چند ماه بعد، همون پرواز با همون مسافرا و خدمه، دوباره تو آسمون ظاهر می‌شه! این اتفاق همه رو گیج می‌کنه، از دولت‌ها گرفته تا دانشمندا. کم‌کم این نظریه که شاید دنیا شبیه‌سازی باشه قوت میگیره خصوصا یه جایی از رمان می‌فهمیم که چینی‌ها هم با یه همچین چیزی درگیر شدن اما صداشو درنیاوردن.

اما اصل قضیه واکنشیه که هر کدوم از مسافرا به این اتفاق دارن، بعضیا با نسخهٔ تکراری خودشون کنار میان، بعضیا نمی‌تونن تحمل کنن و بعضیا هم کلا زندگیشون متحول میشه مثلا یه نویسنده به اسم ویکتور میزل، قبل از این اتفاق خودکشی کرده بود، ولی حالا یه نسخهٔ جدید ازش زنده است و یه فرصت دیگه داره تا به زندگی و نویسندگیش ادامه بده و این دست مسائل.

از طرف دیگه دانشمندا می‌خوان بفهمن ماجرا از نظر علمی چطور ممکنه. یه عده‌شون به این نتیجه می‌رسن که ما توی یه دنیای شبیه‌سازی شده زندگی می‌کنیم!  دولت‌ها هم تلاش می‌کنن این قضیه رو مدیریت کنن، به مسافرا هویت جدید بدن و مانع وحشت عمومی بشن. اما تا ابد که نمیشد مخفی نگهشون داشت مردم عادی هم واکنش‌های متفاوتی به این قضیه داشتن، بعضیا وحشت می‌کنن، بعضیا افسرده می‌شن، بعضیا هم از فرصت استفاده می‌کنن تا زندگی‌شون رو از نو بسازن.  

در کل رمان جذابیه و ارزش یک بار خوندن رو داره. انتخاب ترجمه‌اش هم با خودتون. من خیلی اتفاقی این ترجمه رو ازش دیدم و خریدم و نمی دونستم ترجمه های دیگه ای هم ازش هست. ابتدای رمان خیلی خوبه که اگه نویسنده اون ریتم رو ادامه می‌داد به نظرم خیلی جذاب تر می‌شد ولی خب قصد نویسنده اصلا چیز دیگه‌ای بود. من در گودریدز به این کتاب سه از پنج دادم. بخشی از این کتاب رو با هم بشنویم:

کشتن آدم کار پیش پاافتاده‌ای است. باید به دقت بررسی کرد، همه چیز را پایید و بسیار تعمق کرد و در لحظۀ موعود طوری عمل کرد که مو لای درزش نرود. بله. مو لای درزش نرود. باید طوری از عهده کار بربیایی که جهان کوچک شود، آنقدر کوچک که در لوله تفنگ یا نوک چاقو جا بگیرد.

۱۱- تاملات و مجادلات

کتاب بعدی که بهش سه دادم کتابیه از داستایوفسکی به اسم تاملات و مجادلات که مجموعه ای از پنج مقاله که در نشریه وِرِمیا نوشته، از بین این پنج مقاله مخصوصا مقاله‌ای که درباره هنر برای هنر نوشته خیلی جذابه، طنز داستایوفسکی و همچنین زبان تند و تیزش هم در این مقالات خیلی مشهوده، اما زمان این مسائل گذشته و این کتاب بیشتر به درد محقق‌ها میخوره تا نویسنده‌ای معمولی. اگه اون زمانی که ویژه‌نامه داستایوفسکی رو می‌ساختم این کتاب ترجمه شده بود و در دسترس بود می‌شد در بخش فعالیت‌های مطبوعاتی داستایوفسکی ازش استفاده کرد اما یکسال بعد از این ویژه‌نامه و به محبت دوستان نشر برج به دستم رسید که ازشون بسیار ممنونم. خوندن دوباره متن‌های داستایوفسکی همیشه لذت بخشه، توصیه می کنم برای یکبار هم که شده بخونیدش. بخشی از این کتاب رو با هم بشنویم:

کسی چه می‌داند؟ شاید واقعا هم برخی قصدشان از اینکه در تمام طول زندگی با شور و حرارت و با دهانی مالامال از کف سعی می‌کنند عقیده دیگران را تغییر دهند این است که خود را به چیزی که می‌گویند معتقد کنند، در حالی که در همان بی اعتقادی خویش می‌میرند.

این از دو کتابی که بهشون سه دادم و گفتم که به نظر من اگر فضا ندارید می‌تونید از نگه داشتنشون صرف نظر کرده و هدیه دادش به دوستی یا کتابخونه‌ای تا دیگران هم بخونن و لذت ببرن. اما هفت کتاب بعدی رو سعی می‌کنم نگه دارم حتی اگه موقع اسباب کشی به خودم فحش بدم، نگهشون میدارم تا هم بهشون رجوع کنم و هم اگر فرصتی دست داد دوباره بخونمشون. من به این کتاب‌ها امتیاز چهار از پنج دادم و برای رعایت انصاف به ترتیب حروف الفبا سراغشون میرم.

۱۰-آزارشان به مورچه هم نمی‌رسید

اولین کتاب این مجموعه عنوانش هست آزارشان به مورچه هم نمی‌رسید نوشته اسلاونکا دراکولیچ. خانم دراکولیچ نویسنده و روزنامه‌نگار اهل کرواسیه و کتاب‌های زیادی ازش به فارسی ترجمه شده، مثل کافه اروپا، کمونیسم رفت ما ماندیم و حتی خندیدیم که یه جمله از اون در صفحه اینستاگرام پادکست خودمون هم یک میلیون بازدید گرفت و گویا کتاب محبوبی هم هست. از همین کتاب هم دو ترجمه وجود داره که من ترجمه خانم زمانی از نشر خوب رو خوندم. کتاب درباره جنایت‌های جنگ بالکانه و یه جورایی شبیه به کتاب آیشمن در اورشلیم اما با دیدی متفاوت و البته متاسفانه نزدیکتر به دوران ما. چون می‌خوام یه قسمت برای این کتاب بسازم بیشتر از این ازش نمی‌گم تا در اون ویدیو کامل درباره‌اش صحبت کنم.  بخشی از این کتاب رو بشنویم:

اگر پیش از جنگ با هر یک از این سه مرد ملاقات کرده بودید، احتمالا پیش خود فکر می‌کردید خشونت خاصی در آن‌ها دیده نمی‌شود. آن‌ها تفاوت چندانی با مردان دیگر نداشتند، تنها سه مرد بودند که دوست داشتند در بارهای محل وقت بگذرانند. سپس، جنگ از راه رسید و حالا دیگر به پایان رسیده است. اکنون به شما می‌گویند آن‌ها به زندان افتاده‌اند. در روزنامه‌ها درباره کارهایی که در جنگ کرده‌اند می‌خوانید و با حیرت از خود می‌پرسید آیا واقعا چنین چیزی ممکن است؟ آیا مردان عادی می‌توانند چنین رفتارهایی داشته باشند؟ همسایه‌هایتان می‌توانند؟ بستگانتان می‌توانند؟ نه، امکان ندارد. آن‌ها همه بسیار معمولی به نظر می‌رسند. به دنبال نشانه روشنی از انحراف می‌گردید، نشانه‌ای که کمکتان کند جنایت‌کار بودن آن‌ها را تشخیص دهید.

۹-تاریخ بی‌خردی

کتاب بعدی تاریخ بی خردی نوشته باربارا تاکمن بود، کتابی که یه مدت تو ایران خیلی رو بورس افتاد و حتی اینفلوئنسرهای صنعت عسل رو هم به تعریف از کتاب واداشت و خیلی اتفاقی در همون بحبوحه رو بورس بودن کتاب این ویدیو هم منتشر شد. من در اون ویدیو درباره این کتاب کامل حرف زدم که ارجاعتون میدم به اون ویدیو. کوتاه بگم که این کتاب درباره سیاست‌های نابخردانه دولت‌هاست که بعضا به نابودی خودشون، ملتشون و آرمان‌هاشون منجر شده و این رو نسبت میده به بی‌خردی حاکمان، راه حلی هم که ارائه میده خیلی دم دستیه که میشه ازش چشم پوشی کرد. بخشی از این کتاب رو بشنویم:

در تکاپوی آمریکا در ویتنام که در طول ریاست پنج رئیس جمهوری پیاپی ادامه یافت بی اطلاعی نقشی نداشت، هر چند بعداً بهانه شد. بی اطلاعی از کشور و از فرهنگ آن سرزمین شاید در میان بود، ولی قرینه های مباین و حتی موانعِ تحقق هدف های سیاستِ آمریکا بر کسی مخفی نبود. اوضاع و دلایلی که راه را بر پیامد موفقیت آمیز ماجرا می بست همه در طول سی سال درگیری ما در آن جا پیوسته به چشم می خورد و یا پیش بینی میشد. دخالت آمریکا پیشروی گام به گام در باتلاقی ناشناخته نبود. سیاست گذاران هیچ گاه از مخاطرات، مشکلات و موانع و تحولات منفی بی خبر نبودند. خبرهای منابع اطلاعاتی آمریکا به حد کفایت بود، نظر مطلعان از صحنه عملیات مرتب به مرکز می رسید، هیئت های ویژه تحقیق یکی پس از دیگری به محل می رفتند، و گزارش های مستقل برای خنثی کردن خوش بینی حرفه ای، هر گاه که این گونه خوش بینی چیره میشد فراوان بود. بی خردی در ویتنام در این نبود که هدفی در عین بی اطلاعی دنبال شد؛ بی خردی پافشاری در ادامه دادن راه بود به رغم انبوهِ شواهد روزافزون که چنین هدفی دست یافتنی نیست و برآیند این تلاش ها نه تنها تناسبی با منافع آمریکا نخواهد داشت بلکه مالاً زیانمند به حال جامعه و حیثیت ِ آمریکا و قدرت قابل مصرف آن کشور در جهان خواهد بود. پرسشی که پیش می آید این است که چرا سیاست گذاران شواهد و عواقب کار را نادیده گرفتند؟ خودداری از نتیجه گیری از شواهد و اعتیاد به کارهای بی ثمر نشانه کلاسیک بی خردی است. چرای این خودداری و این اعتیاد شاید در حین مرور خط مشی آمریکا در ویتنام آشکار شود.

۸- تاریخ فرودستان

بغیر از تاریخ بی خردی یکی دیگه از کتاب های خوبی که در حوزه تاریخ خوندم کتاب تاریخ فرودستان نوشته تورج اتابکی بود که نشر چشمه منتشر کرده با زیر عنوان جستارهایی در تاریخ اجتماعی کارگری و ملی ایران که شامل مقالات خوبی درباره جنبش‌های چپ گرایانه، فعالیت‌های کارگریه. این کتاب هم در برنامه‌ام هست که درباره‌اش مفصل حرف بزنم. شاید هر مقاله رو جداگانه بررسی کردم با اطلاعاتی که خودم بهشون اضافه کردم یا شاید هم کل کتاب رو معرفی کنم. در کل من دید آقای اتابکی رو به تاریخ دوست داشتم، به مباحثی پرداخته که برام جدید بود و اطلاعاتی می داد که به فهم بهتر دوران معاصر کمک می‌کنه مخصوصا دورانی که جنبش چپ و فعالیت‌های کارگری در ایران در حال رشد بودند. جملات ابتدایی پیش‌گفتار نویسنده رو بشنوید:

در قیاس با دیگر شاخه‌های تاریخ نگاری، تاریخ اجتماعی پیشینه و رهروان کمتری دارد. تلاش برای تدوین تاریخ گروه‌های تهی دست یا فرودست جامعه و پذیرفتن عاملیت این گروه‌ها در تاریخ، یکی از شناسه‌های تاریخ‌نگاری اجتماعی است.

۷- درباب داستان

کتاب متفاوت بعدی که سال ۱۴۰۳ خوندم کتاب در باب داستان بود نوشته ریچارد کرنی که نشر ققنوس منتشرش کرده. درباره این کتاب هم یه ویدیو ساختم که توصیه می‌کنم ببینید. موضوع کتاب هم که از روی عنوانش مشخصه، نویسنده درباره داستان صحبت می‌کنه، ربط داستان به جهان واقع، نیاز ما به داستان و مسائلی از این دست که کاملش رو در ویدیو می‌بینید. امیدوارم البته 😁 که ببینید. واقعا این کتاب خیلی فشرده‌اس، مسائل زیادی توش مطرح میشه که جای فکر داره اما ترجمه می‌تونست یه مقدار ساده‌تر باشه تا مخاطب عام بیشتر با کتاب ارتباط برقرار کنه. در کل کتاب خوبیه و توصیه می‌کنم حتما بخونیدش به این خاطر که بهتون ایده برای اندیشیدن میده. بخشی از این کتاب رو بشنویم:

داستان‌های بزرگ آن‌هایی هستند که می‌شنوید و دلتان می‌خواهد دوباره بشنوید، داستان‌هایی که می‌توانید از هر کجا که هستید وارد جهان آن‌ها شوید و با خیال آسوده در آن سکونت کنید. در داستان‌های بزرگ می‌دانید چه کسی می‌میرد، چه کسی زنده می‌ماند، چه کسی به عشق می‌رسد و چه کسی نمی‌رسد و با این حال می‌خواهید که همه این‌ها را دوباره بدانید. این همان راز و سحر این داستان‌هاست.

۶- در ستایش آهستگی

خوشحالم که تو لیست کتاب های امسالم مثل پارسال یه کتاب با ترجمه دوست عزیزم محمود حبیبی هم هست و امیدوارم در لیست سال آینده هم باشه خصوصا اینکه دو کتاب جدید امسال با ترجمه اشون بیرون اومده که من فقط این یکی رو خوندم فعلا. اسم این کتاب هست در ستایش آهستگی که ویدیوی این کتاب هم قبلا منتشر شده و محمود جان هم لطف کردن و در این ویدیو حضور دارن و درباره کتاب صحبت کردن. خیلی دوست دارم یه روزی امکانات فنیش فراهم بشه و با محمود جان یه گپ و گفت حسابی بذاریم اینجا. این کتاب درباره جنبش آهستگیه و یه جورایی مانیفست جنبش آهستگی در جهانه که مبدا اون در ایتالیاست. این جنبش در جهان شتاب زده امروز دنبال کمی آهستگی میگرده تا یادمون بیاد یه زمانی زندگی چطور بوده و ما چطور با هم تعامل می‌کردیم. بازم امیدوارم ویدیوی کاملش رو ببینید. بخشی از این کتاب رو هم بشنویم:

بقا یکی از انگیزه‌های انسان برای اندازه‌گیری زمان بود. تمدن‌های کهن از تقویم برای تعیین زمان کشت و برداشت محصول استفاده می‌کردند. اما زمان‌سنجی از همان اول نیز مثل یک شمشیر دو دَم عمل می‌کرد. از یک سو می‌تواند کارایی هر فرد را زیاد کند، اما به محض این که شروع به این کار می‌کنیم، ناگهان ورق برمی‌گردد و زمان بر ما غالب می‌شود. ما برده برنامه خود می‌شویم و این برنامه برای ما ضرب الاجل تعیین می‌کند و ضرب الاجل نیز بنا بر ماهیت خود، ما را به عجله کردن وا می‌دارد.

۵- درک یک پایان

درک یک پایان عنوان کتاب بعدیه که جولین بارنز نوشته و برای این کتاب هم ویدیوی جداگونه ساخته شده که می‌تونید از لینکی که یه جای صفحه معمولا این بالا میاد ببینیدش. رمان جذابیه از این رمان هم سه تا ترجمه تو بازار موجوده که من ترجمه حسن کامشاد از نشر نو رو خوندم. بخشی از این رمان رو هم بشنوید:

اما زمان… زمان چگونه ابتدا ما را بر جای خود می‌نشاند و سپس به شگفتی می‌اندازد. خیال می‌کردیم بالغ و عاقل شده‌ایم در حالی که فقط جانب احتیاط نگه می‌داشتیم. گمان می‌کردیم مسئولیت پذیر شده‌ایم و حال آن که فقط ترسو شده بودیم. آنچه واقع گرایی می‌خواندیم رو گرداندن از چیزها به جای روبرو شدن با چیزها از کار درآمد. زمان… بگذار زمان کافی بگذرد، آن وقت بهترین تصمیمات مان دمدمی و یقین های مان بلهوسی جلوه خواهد کرد.

۴- سال‌ها

و اما آخرین کتابی که پارسال بهش چهار دادم رمان سال‌هاست که متاسفانه خودم ندارمش از دوستی قرض گرفتم و سریع یه ویدیو ازش ساختم و بهش برگردوندم. امیدوارم که این دوست عزیز هر جا که هست شاد و موفق باشه. رمان خودزندگینامه‌ایه از خانم انی ارنو که نشر بیدگل منتشرش کرده. خیلی رمان جذابیه. من خیلی سریع تمامش کردم با اینکه حجم رمان نسبتا زیاد بود اما انقدر روون ترجمه شده و خوش خوانه که اصلا متوجه گذر زمان نشدم. امیدوارم که ویدیوی کاملش رو ببینید، خیلی طولانی نیست لینکش هم میاد تو صفحه. بخشی از این رمان رو بشنوید:

فرم کتابش فقط می‌تواند از غوطه‌ور شدن در تصاویر به دست بیاید، تصاویری که در حافظه‌اش ثبت شده؛ از این طریق می‌تواند با اطمینانی نسبی، نشانه‌های خاص هر دوران را، سالی که تصاویر به آن تعلق دارند، با جزئیات از دل عکس‌ها بیرون بکشد و آن‌ها را اندک اندک به هم وصل کند، سعی کند حرف‌های آدم‌ها و اظهارنظرها دربارۀ وقایع و اشیا را دوباره بشنود، آن‌ها را از انبوه سخن‌های شناور بگیرد، همهمه‌ای بی‌وقفه به زبان‌های مختلف، شامل دستورهایی دربارۀ آنچه هستیم و باید باشیم، چیزی که باید به آن فکر کنیم، به آن اعتقاد داشته باشیم، از آن بترسیم و امیدش را داشته باشیم.

۳- مقاومت، عصیان و مرگ

خب این از کتابایی که بهشون چهار دادم اما سه کتاب دیگه مونده که جز بهترین های پارسال بودن سه کتابی که انقدر برام جذاب بودن که بهشون ۵ از ۵ دادم در گودریدز و امیدوارم شما هم از خوندنشون لذت ببرید. اولین کتاب مجموعه مقالاتیه از آلبر کامو به اسم مقاومت، عصیان و مرگ که من با الهام از اسم این کتاب یه پادکست ساختم برای نشر ققنوس که درباره خودکشی بود. لینک این پادکست رو هم در کپشن ویدیو می‌گذارم. همونطور که می دونید آلبر کامو علاوه بر نمایشنامه، رمان و متن فلسفی، روزنامه نگاری هم می کرد. اساسا آلبر کامو نویسندگی رو با روزنامه نگاری شروع کرد. اما این مقالات به صورت کامل هنوز به فارسی ترجمه نشدن، بخشی از این مقالات به صورت جسته و گریخته و انتخابی منتشر شدن مثل کتاب تعهد اهل قلم که مرحوم مصطفی رحیمی انتخاب و ترجمه کردن. این کتاب هم با همون دیدگاه رفته سراغ یکسری از مقالات دیگه کامو. از این کتاب هم دو ترجمه در بازار وجود داره که من ترجمه حامد رحیمی از نشر علم رو خوندم اما ترجمه دیگه رو ندیدم و طبق اطلاعات سایت ایران کتاب این ترجمه دوم کلا گویا با این ترجمه ای که من خوندم متفاوته یعنی حجمش که دو برابره و البته قیمتش هم همینطور و چون ندیدم نمی تونم اطلاعات بیشتری بدم. در این کتاب یکسری مقالات کامو از جمله چند نامه به دوست آلمانی آمده که قبلا ترجمه شده بود اما فکر می‌کنم فقط تو دست دومی ها می‌شد با ترجمه دکتر رضا داوری پیداش کرد. نسخه‌ای که منم داشتم از چند نامه از دست دومی خریده بودم. من اعتقاد دارم برای شناخت بهتر کامو باید مقالاتش رو خوند نه رمان‌هاش رو و به نظرم خیلی از سوتفاهم ها درباره کامو با خوندن مقالات و البته یادداشت‌هاش برطرف میشه. من درباره کامو زیاد حرف زدم و ترجیح میدم بیشتر از این به کامو نپردازم. با اتمام پروژه مجموعه داستان تبعید و سلطنت که لینک پلی لیستش در صفحه میاد قصد دارم دیگه از کامو چیزی نگم و برم سراغ یه نویسنده دیگه. قسمتی از مقاله {دفاع از آزادی} رو بشنویم:

چنانکه ادعا می‌شود، انتخاب آزادی به معنای رد عدالت نیست. برعکس، امروزه انتخاب آزادی با کسانی که در همه جا رنج می‌کشند و مبارزه می‌کنند ارتباط پیدا می‌کند، و این یگانه نوع آزادی است که به حساب می‌آید. آزادی همزمان با عدالت انتخاب می‌شود و حقیقت این است که از این پس دیگر نخواهیم توانست یکی را بدون دیگری برگزینیم. اگر کسی نان شما را ببُرد، آزادی شما را نیز گرفته است. اما اگر آزادی شما را بگیرد، یقین داشته باشید که نانتان نیز در معرض تهدید است، چرا که از آن پس نان شما وابسته به میل ارباب است، و نه وابسته به تلاش و مجاهدت شما.

۲- محاکمه سقراط

حالا بریم سراغ یکی از بهترین کتابایی که شاید تو عمرم خوندم. کتاب محاکمه سقراط نوشته ایزیدور استون. من این کتاب رو از ارجاعات کتاب نخستین دموکراسی پیدا کردم که امسال داشتم میخوندم، کتاب نخستین دموکراسی تو این لیست نیست چون هنوز تمامش نکردم. به قول یکی از دوستان این کتاب مایند بلوئینگه، لذتی ناب در مطالعه این کتاب هست مخصوصا برای کسانی که فلسفه خوندن و با مباحث فلسفی خصوصا فلسفه یونان آشنان و براشون غریب اومده که چرا باید از بین این همه فیلسوف بیان و سقراط رو بکشن و اینکه سقراط مگه چیکار کرده بود که مستحق اعدام بود. من همیشه به این موضوع شک داشتم و به شهید سازی از سقراط بدبین بودم، این کتاب کمکم کرد تا دید بهتری به این موضوع داشته باشم و بفهمم که چطور میشه در طول هزاران سال وقایعی به نفع طبقه فیلسوفان جعل بشه و از این واقعه برای سرکوب و تحقیر دو هزار ساله دموکراسی استفاده بشه. با این بهانه که دموکراسی فیلسوف کشه. من حتما درباره این کتاب مفصل صحبت می کنم هم در قسمت های فلسفه سیاسی و هم به صورت جداگانه، بخشی از این کتاب رو هم بشنویم:

اگر فقط بر اساس آثار افلاطون داوری کنیم، باید نتیجه بگیریم که سقراط به سبب پند دادن همشهریانش به فضیلت، که هیچ‌گاه مشغله‌ای محبوب نبوده است، با آن‌ها به دردسر افتاد. اما اگر به امید دیدی وسیع‌تر از دفاعیه روی بگردانیم، خواهیم دید که منازعه میان وی و شهر زادگاهش بدان سبب آغاز شد که وی درباره سه مسئله اساسی فلسفی با همشهریان آتنی و در واقع با یونانیان باستان به طور کلی، اختلاف بسیار عمیق داشت. این اختلاف‌ها صرفا مجردات دوردست نبود که برای فانیان عادی نگرانی‌آور نباشد؛ بلکه پایه‌های حقیقی حکومت خودگردانی را که یونانیان از آن بهره‌مند بودند به مبارزه می‌طلبید.

۱- از آزادی که حرف می‌زنیم…

و اما آخرین کتاب، کتابیه نوشته تیموتی اسنایدر به اسم در باب آزادی که احتمالا با ترجمه از آزادی که حرف می‌زنیم منتشر بشه. این کتاب رو خودم ترجمه کردم و امیدوارم به زودی منتشر بشه. کتاب اونقدر خوب بود که دیدگاه منو به طور کلی نسبت به خیلی مسائل عوض کرد. مسائلی مثل لیبرالیسم، سوسیالیسم و آزادی. اسنایدر در این کتاب نگاهی بسیار انسانی به مسائل و خصوصا آزادی داره، از آزادی تعریفی رو به دست میده که من همیشه دنبالش بودم که عملا من رو شیفته خودش کرد و جالب اینجاست که من تا قبل از این کتاب هیچ کتابی از اسنایدر نخونده بودم که همین انگیزه‌ای شد برای مطالعه آثار ایشون چون تحلیل‌هایی به شدت عمیق و انسانی از مسائل ارائه میده و حتما باید سراغ کتاب‌های دیگه‌اش هم برم. درباره این کتاب هم به محض انتشار مفصل صحبت می‌کنم خصوصا که به نظر من این کتاب از اون دست کتاباییه که همه باید بخونن. یعنی هر کسی که به فکر زندگیه، به فکر زندگی بهتره و دغدغه آزادی و خوشبختی داره حتما باید این کتاب رو بخونه تا نگاهی متفاوت نسبت به مسائل به دست بیاره. این کتاب پنج فصل اصلی داره که در هر فصل یک جلوه از جلوه‌های آزادی رو مطرح و درباره‌اش حرف می‌زنه و میگه با این پنج جلوه است که آزادی می‌تونه وجود داشته باشه و همه اینها هم با هم کار میکنن، نبود یکی به معنای نبود آزادیه. منتشر که شد بیشتر درباره اش حرف می‌زنم. علی الحساب بخشی از کتاب رو بشنوید:

کولاکوفسکی نوشته بود «جهان ارزش‌ها» از «عناصری متضاد تشکیل شده‌اند که نمی‌توان همه را به طور همزمان پذیرفت، ولی هرکدام از آنها می‌خواهند تام و تمام پذیرفته شوند.» هر فضیلتی تعهدی کامل از ما می‌خواهد، اما هیچ‌گاه نمی‌توان آن را به‌طور کامل محقق کرد، زیرا با فضیلت‌های دیگر در تضاد قرار می‌گیرد. مثلاً پایداری خوب است، مهربانی نیز همین‌طور، اما همیشه نمی‌توان به‌طرزی پایدار مهربان بود، زیرا مهربانی یعنی ایجاد استثناء. صداقت فضیلتی ارزشمند است و تعهد نیز همین‌طور، اما در طول یک دوستی طولانی، جملۀ «خوب به نظر می‌رسی» شاید بیشتر از سر تعهد باشد تا صداقت.

خب این هم از توشه پارسال من. امیدوارم این معرفی کتاب ها بهتون کمک کنه تا کتابی که مناسب حال و هواتون هست پیدا کنید و بخونید و امیدوارم که این ویدیو رو برای دوستای کتابخونتون بفرستین تا همدیگر رو پیدا کنیم و احساس نکنیم وسط این همه آدم که گردناشون از بس به گوشی زل زدن کج شده، تنهاییم و هنوزم میشه آدمایی پیدا کرد که دنبال تفکر عمیق و انتقادی هستن و راضی نمیشن تو یه جمله کوتاه یا با یه ریل سی ثانیه‌ای توهم دانایی بهشون دست بده.